Door alle geweld in de berichtgeving over de transitie jeugdzorg (de snelle invoering, de onzekerheid bij zorgaanbieders, de ontslagen, de krimp- en groeiscenario’s, de achterblijvende financiering, etc.), zouden we bijna vergeten dat het kan: betere zorg voor jeugd in moeilijke omstandigheden; perspectief voor kinderen en jongeren die het zonder ons (de samenleving) niet redden. Het kan……; wij kunnen het!
Niet door ons blind te staren op alle lijstjes, kostenoverzichten, volumeprognoses en andere uitingen van ‘meten is weten’. Betere zorg voor jeugd ontstaat in het verlengde van de eigen mogelijkheden van betrokken professionals.
Terugkijkend op 2014 valt mij vooral op dat we geneigd zijn met hetzelfde type denken de jeugdzorg te verbeteren, waarmee de huidige problemen ontstaan zijn. We focussen op de gemeente als regievoerder, de wijkteams als bekwame oplossingengenerator, ‘Eigen Kracht’ als brute krachtbron. Wat we daarmee vooral doen, is ons (wederom) als toeschouwer opstellen……
Dit type denken is losgezongen van de eigen realiteit, nl. die van een unieke persoon die het vermogen heeft de meester over het eigen bestaan te zijn. Boven het orakel van Delphi stond vroeger het aforisme ‘Ken Uzelf’. Ook in de jeugdzorg ligt de sleutel in de bewustwording ‘wie ben ik zelf?’. Dat bewustzijn vormt de intrinsieke motivatie van waaruit een professional handelt met zijn eigen mogelijkheden.
Veel gezinshuisouders krijgen in hun weerbarstige bestaan bovenstaand inzicht. De kinderen en jongeren voor wie zij zorgen, zijn door alles wat ze hebben meegemaakt afwerend, afwijkend en afgebroken. Deze kinderen sluiten niet meer aan bij ‘rust, regelmaat en reinheid’. Zij appelleren aan iets anders, nl. aan het vermogen om te kunnen aansluiten bij wat er is.
Dat vraagt van onze gezinshuisouders een voortdurende kritische zelfreflectie. Immers: ‘je realiseert je dat jezelf het instrument voor verandering en groei bent’. Het unieke vermogen tot reflectie wordt tot in het uiterste aangesproken. En vervolgens het vermogen om daar zelfreinigend mee om te gaan; ‘wanneer ik verander in de situatie, kunnen deze kinderen mee veranderen……’
In 2015 zullen we dit andere type denken moeten omarmen en verder ontwikkelen. Wij zijn niet de toeschouwers; we zijn de spelers!
Gezinshuis.com heeft in 2014 de magische grens van 100 gezinshuizen overschreden! In deze 100 gezinshuizen stellen de gezinshuisouders zich nadrukkelijk op als toonaangevende spelers. Velen weten het al: om het perspectief van deze kinderen te veranderen moet ikzelf veranderbereid zijn. Anderen zijn bezig dit te ontdekken.
Die ontdekkingstocht gun ik iedereen die betrokken is bij de Jeugdzorg in 2015: dat je kunt veranderen door de gewenste verandering op jezelf te betrekken! Het kan……
Een stevige Kerstgroet,
Gerard Besten